Er is een Bijbelverhaal over een boer die een jonge olijfboom heeft. Als de boom na drie jaar nog steeds geen vruchten draagt, loopt de boer gefrustreerd naar zijn tuinman om de boom om te laten hakken. De tuinman vraagt een jaar uitstel om de boom extra goed te kunnen verzorgen. De tuinman zegt eerlijk: ‘Als er over een jaar nog geen vruchten zijn, zal ik hem omhakken.’ De situatie van UW Samenwerking vraagt om eenzelfde soort tactiek. 

Eerst de inhoud. De ChristenUnie ziet een overspannen organisatie die dringend ondersteuning nodig heeft. Er zijn meerdere oorzaken: de normale strubbelingen van een fusie; een nieuwe manier van werken met gebrekkige aansturing; vertraging op het naar buiten zetten van de uitvoering; een bezuinigingstaak; en falend management dat niet op tijd en op de juiste wijze ingreep. De ambtelijke organisatie heeft geroeid met de riemen die het had, maar redt het niet langer. De gevolgen zijn voelbaar: het afgelopen jaar ervaart de ChristenUnie een duidelijke vertraging in de beleidsontwikkeling, en dat is schadelijk voor college, voor raad en belangrijker voor IJsselstein. Ingrijpen is nodig. 

Ten tweede de aansturing. Het is erg pijnlijk dat pas na een signaal van de ondernemingsraad duidelijk werd wat er nodig was aan mankracht en geld om het focustraject uit te voeren. Kennelijk leefde het management in een totaal andere wereld dan de werkvloer. En als ik het over het management heb, kijk ik ook naar het college. Zij zijn lid van het algemeen bestuur en twee ook van het dagelijks bestuur. De ChristenUnie is van mening dat u in die rol onnodig lang hebt gedacht dat het met de bestaande middelen en mensen goed moest komen.

Dan mijn derde punt: het politieke handelen. Op het allerlaatst kwam er cruciale informatie naar de raad. Dat had eerder gemoeten. De informatie was zo ingrijpend daar moet je niet te lang mee wachten.

Door de kloof tussen werkvloer, management en bestuur, het falend management, en de gebrekkige informatie vanuit het college heeft de ChristenUnie moeite om te vertrouwen dat het plan dat er nu ligt gaat werken. We hebben dan ook nog veel vragen gesteld: 

• Hoe kijkt het college terug op het handelen van het college op dit dossier, waarbij ik een onderscheid maak tussen de leden van het DB, en leden van het AB?
• Hoe kijkt het college terug op de manier waarop het college de raad heeft meegenomen?
• Op welke gronden heeft het DB/AB in eerste instantie gemeend dat de verbetering van de organisatie van UW Samenwerking binnen de bestaande middelen kon?
• Waarom kwam de OR tot een geheel andere conclusie? Hoe kan het DB/AB niet zelf tot deze conclusie is gekomen?
• Op welke gronden heeft het college als lid van het algemeen bestuur tot en met het signaal van de OR vastgehouden aan de taakstelling en pas in september de ruimte gegeven om daar indien nodig van af te wijken?
• Erkent het college dat zij bestuurlijk eerder had kunnen ingrijpen door die ruimte eerder te bieden?
• Erkent het college dat zij de raad eerder had kunnen informeren over wat er vanaf september speelde?
• Wat gaat het college concreet anders doen in de aansturing van UW Samenwerking om een nieuwe kloof te voorkomen?
• Wat gaat het college concreet anders doen om de raad eerder en beter mee te nemen in de voortgang van het traject?
• Hoe wil het college de raad laten zien dat de organisatie zelf dit plan en de uitvoering ervan draagt? 

Om terug te komen op het verhaal van de olijfboom. De ChristenUnie wil weten of het college als tuinman de zorg kan bieden die nu dringend nodig is. Het omhakken van de boom van UW Samenwerking is vooralsnog geen optie. De oplossing moet van de tuinman komen.

Het college heeft de vragen beantwoord. De ChristenUnie heeft toen het volgende gezegd:

Op inhoud kan de CU het Focusdocument  ondersteunen. Het voornemen om heldere sturing te herstellen, de basis op orde brengen, en opnieuw te kijken naar het waarom en de meerwaarde van UW Samenwerking lijken aan te sluiten bij de oorzaken van het probleem van een overspannen organisatie, namelijk gebrek aan sturing, onduidelijkheid, en te veel verschillende systemen. Dankzij de OR kan er ook benodigde mankracht beschikbaar komen. De financiële consequentie is fors, maar zonder extra geld zijn de gevolgen voor IJsselstein veel groter: de dienstverlening aan de stad zal er nog meer onder lijden. Het college erkent de kloof en heeft besef van de fouten die het college heeft gemaakt bij het informeren van de raad. Dat ging niet goed. De burgemeester heeft aangegeven daar spijt van te hebben. Dat helpt. Voor de ChristenUnie was dat een rede om niet voor de motie van wantrouwen te stemmen die andere partijen hadden ingediend. Met zo'n motie stuur je het college naar huis, terwijl je nu juist stabiliteit nodig hebt om UW Samenwerking weer in de benen te helpen en andere belangrijke dossiers (wonen, sociale werkplaats en omgevingswet) er door te krijgen.

Geen makkelijke beslissing, wel een waar we van harte achter kunnen staan.