Algemene Beschouwingen Begroting 2010 ChristenUnie IJsselstein

“Vacuum, of stilte voor de storm?”

Geachte voorzitter, college, collega’s en mensen op de tribune,

Vorig jaar schetse ik het beeld van een koorddanser, die hoog in de lucht balanceerde in evenwicht. Nu houdt iedereen zijn adem in. Het voelt als een moment van (politiek) vacuum. Waar komt dit door? Door de verkiezingen van volgend jaar? Door de economische ontwikkelingen, die de begroting voor een groot deel insluiten, waardoor we in het vacuüm terecht komen? Door de breedte en complexiteit van de gemeentelijke begroting? Dat laatste wordt gelukkig hard aan gewerkt. Hier kom ik later nog op terug. Door de gebeurtenissen in de maatschappij? Ook hier is wat tegenover te zetten!

Moment van bezinning

Wat het ook is, laten we dit ‘vacuum’ gebruiken als moment van bezinning. Even stilstaan en nadenken. Waar komen we vandaan, waar staan we nu, en waar willen we naartoe met onze stad? Voor wie doen we het? Belangrijke vraag daarbij is wat mensen in echt nodig hebben.

Ik hoorde laatst het verhaal van een Feyenoord-hooligan. Toen hem werd gevraagd waarom hij het leven leefde zoals hij dat deed, gaf hij aan dat Feyenoord voor hem als een familie was. Ze namen het voor elkaar op wanneer dat nodig was. Ze waren er voor elkaar. Typisch, niet iets dat je in eerste instantie zou verwachten. Wij zien juist deze behoefte aan sociale verbanden bij veel mensen in de maatschappij. Meestal gaat het er niet om hoeveel geld iemand verdiend, of hoeveel keuzes iemand maar te maken heeft. Dat zijn allemaal maar bijzaken om gelukkig te worden of blijven. Misschien soms zelfs vluchtwegen.

Maar nu staan we hier als lokale overheid. Zoekend naar wat de maatschappij nodig heeft. En juist voor die sociale verbanden, kunnen we als overheid niet zorgen. We kunnen een schitterende stad bouwen en geweldige voorzieningen aanbieden. Als (lokale) overheid gaan we hier soms best ver in, met alle goede bedoelingen. Maar een familie zullen we nooit zijn. Hooguit een bondgenoot, zoals wij dat twee jaar geleden noemden.

Terug naar het hier en nu. Of beter gezegd, naar het afgelopen jaar.

Het afgelopen jaar

Bij de behandeling van de begroting 2009 hebben we bij motie gevraagd om een update aan plan Binnenstad. We kregen de toezegging dat we januari van dit jaar een update zouden krijgen (p. 41 notulen), waardoor we de motie uiteindelijk hebben ingetrokken. Wij hebben alleen nog niets op papier gezien en ondertussen zijn we weer een jaar verder. De urgentie is wat ons betreft hoog genoeg om nu weer te vragen om een herziening van het Plan Binnenstad. Wanneer verwacht het college deze te kunnen opleveren?

Vorig jaar was het met name de nota PerspectieF voor de toekomst waar we het over hebben gehad. Een aantal zaken (waaronder subsidies aan de Spelotheek, de ouderenbonden en de jeugdvoorziening Achterveld) zijn toen door middel van een motie een jaar vooruitgeschoven. Dit kon, gezien de financiele ruimte, voor een jaar. 2009 zou gebruikt worden om naar een structurele oplossing te kijken. Aangezien we deze ombuigingsvoorstellen niet terug zien in de begroting, mogen we er vanuit gaan dat deze toch weer structureel in de begroting zijn opgenomen?

Ook hebben we vorig jaar nadrukkelijke gevraagd om (actieve) burgers via verenigingen of platforms te betrekken bij de uitvoering van het beleid. Helaas hebben we moeten constateren dat dit niet altijd vlekkeloos is gelopen. Gezien de organisatiewijziging en de toezeggingen die hierover zijn gedaan, zien we dit vooralsnog als incidenten. Maar de komende tijd gaan wij hier nadrukkelijk op letten.

Met D66 hebben we toendertijd ook een motie ingediend, die is aangenomen, om te onderzoeken of nieuwbouw van de Ark van Noach aan de Floridalaan mogelijk zou zijn, en of de schoolwoningen gebruikt kunnen worden als schuifruimte voor IJsselveld Oost. Een resultaat hiervan hebben wij nooit gezien, maar over de Floridalaan zijn de afgelopen weken echter wat andere discussie gevoerd. Het moet me van het hart dat we als fractie echt zijn geschrokken van de taal en toon waarop er door sommige IJsselsteiners en politici gesproken is over het gebruiken van ruimte aan de Floridalaan als schuifruimte voor IJsselveld Oost. En met name over de mensen uit IJsselveld Oost. Als mensen het ergens niet mee eens zijn, prima, maar laten we niet verzanden in wat ons betreft totaal ongepaste en ongegronde kwalificaties. Ik hoop en denk niet dat dat in onze stad nodig is. Wij zijn allemaal IJsselsteiners.

Gelukkig kunnen wij als ChristenUnie constateren dat het in IJsselstein, zonder de problemen te willen bagatelliseren, over het algemeen heel goed gaat. De zaken waar wij ons druk om maken staan in geen verhouding tot de strijd die veel mensen over de wereld dagelijks hebben te leveren, als is het alleen maar om te overleven.

Begroting in het algemeen

Inhoudelijk, dus qua beleidskeuzes, is de begroting niet zoveel anders dan vorig jaar. In de discussie bij de voorjaarsnota hebben wij met name ingezet op veiligheid, Duurzaam IJsselstein en de gevolgen van de economische ontwikkelingen. Uiteraard hadden we van die eerste twee graag wat terug gezien in de begroting, maar we kennen allemaal de huidige financiele situatie. Overigens hebben wij hier vorig jaar als enige al nadrukkelijk, zelfs bij motie, op gewezen. Bij deze begroting dienen wij dus ook geen nieuwe beleidsaccenten in; er liggen genoeg plannen te wachten op uitvoering.

Financiele Verkenning

Financieel is de begroting voor de komende 4 jaar sluitend, maar wat daarna? In de septembercirculaire wordt al benoemd dat het meerjarenbeeld vanaf 2012 ‘grote onzekerheid’ bevat. Maar ook meerjarige plannen zoals het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs gaan voorbij ons begrotingswindow van 4 jaar stevige bedragen vragen. Is het college van mening dat we ook dit soort zaken inzichtelijk moeten maken in de begroting, of wordt hier intern genoeg controle op gehouden?

De financiele verkenning die in de afgelopen weken werd aangekondigd, en die hopelijk voor de zomer van 2010 af is, juichen wij van harte toe. Volgens de brief van 6 november wordt hierin uitgebreid ingegaan op de prestaties, de bijdragen daarvan aan de programmadoelen, de baten en lasten en een opsplitsing in wettelijke en ‘autonome’ delen. Hier hebben we het al jaren over. En het kan dus wel! Blijkbaar is de noodzaak nu duidelijk genoeg. Wij verwachten dat dit stuk de komende jaren nog veel gebruikt zal worden als leidraad bij de verschillende prioriteitsdiscussies die we zullen hebben.

Doelenbomen

Maken van keuzes met de huidige begroting is lastig. Wat ons betreft zijn de ‘bouwstenen’ op dit moment nog te groot om te kunnen verplaatsen. Wij verwachten daarin veel van de doorontwikkeling van de doelenbomen. Daar zijn afgelopen jaar heel wat stappen voor gezet. Complimenten aan de organisatie! We vonden het met name ook leuk om te horen dat het enthousiasme bij veel ambtenaren groter werd. Laten we dit momentum vasthouden om de indicatoren zo snel mogelijk te vullen en waar mogelijk ook de financiele kaartjes aan de prestaties te hangen. Wacht hiermee niet tot de begroting van volgend jaar!

Doelenbomen zijn een middel, en geen doel op zich om de begroting stuurbaarder te maken. Getallen en doelen hebben ook altijd een context. Juist daarom is het belangrijk te blijven ontwikkelen en roepen wij het college op waar mogelijk ambtenaren hierbij te ondersteunen en faciliteren. Gebruik hiervoor ook de resultaten van de eerder genoemde financiele verkenning!

Een vraag aan het college; hoe schat u de dekkingsgraad van de doelenbomen als % van de begroting? Beleidstechnisch en financieel?

Eerste klappen

De eerste ‘klappen’ van de economische ontwikkelingen worden opgevangen met de inzet van de gereserveerde ‘slecht-weer-buffers’ en het temporiseren van nieuw beleid uit de begroting 2009. Hier merken we nu dus nog niet direct iets van, maar dit gaat op langere termijn uiteraard wel effecten hebben. De echte keuze-slag waarin we moeten gaan snijden komt volgend jaar. Toch willen we op een aantal zaken nog even ingaan.

Aandachtspunten in deze begroting

Ruimte

Verbaasd waren we, dat er over de grote externe ontwikkeling van de wijk Rijnenburg niets terug te vinden is in de begroting. Deze wijk zal forse invloed hebben op IJsselstein. Zowel qua voorzieningengebruik, ontsluiting naar en van IJsselstein, en wellicht zelfs migratie vanuit onze stad. Dit moet volgend jaar echt duidelijker in de begroting. Misschien zelfs in deze context moeten we er, naast de wijken waar nu in geinvesteerd wordt, echt voor zorgen dat ook Achterveld en Zenderpark goede wijken blijven.

Ook mag onze visie richting het Groene Hart duidelijker in de begroting naar voren komen. Hierbij met name ook aandacht voor ontsluiting richting het Groene Hart aan de noord-west kant van IJsselstein.

Samenleving

Aandachtspunt blijft het gebruik, of juist niet-gebruik van verschillende sociale voorzieningen die er zijn. Ook in dit kader spreken we onze zorg uit over de mogelijk hogere uitgaven die we zullen moeten doen in schuldhulpverleningstrajecten en de WWB. We vragen ons af of we de ontwikkelingen in 2010 en 2011 niet onderschatten. Tegelijk beseffen we dat we hier maar moeilijk op vooruit kunnen lopen; de echte ontwikkelingen zijn gewoon nog niet bekend. Vooralsnog is de enige optie om dit heel goed in de gaten te houden. We vertrouwen erop dat de voor- en najaarsrapportages hierover helder zullen zijn.

Waar het gaat om sport kan zich een merkwaardig verschijnsel voordoen. Aan de ene kant probeert de gemeente meer mensen aan het sporten te krijgen, aan de andere kant zijn er bepaalde sportverenigingen die te kampen hebben met wachtlijsten. De benodigde investeringen voor de verenigingen met een wachtlijst zijn groot. Het college stelt voor om een deel van deze investeringen uit te stellen. Op dit moment, en met de huidige ontwikkelingen, zien ook wij geen andere mogelijkheid om dit gat te dichten. Heeft het college er aan gedacht om bij de sportstimuleringsprojecten wellicht tijdelijk meer aandacht te geven aan de sporten die zonder wachtlijst, of soms zelf zonder speciale voorzieningen beoefend kunnen worden?

Uiteraard blijft het de keuze van de mensen zelf wat voor sport ze beoefenen, maar alleen de alternatieve opties duidelijker voor het voetlicht brengen kan al schelen. Op die manier wordt wellicht voor een deel voorkomen dat we dwijlen met de kraan open.

Twee prioriteiten die op de lijst gesteld staan om te worden uitgesteld zijn wat ons betreft dermate belangrijk dat we deze toch moeten uitvoeren. We kunnen hier kort over zijn en dienen daarom twee amendementen in;

• <<Amendement>> 24 uurs ondersteuning voor mantelzorgers volgens het originele plan te intensiveren. De verschuiving naar meer informelere vormen van zorg is niet perse een negatieve ontwikkeling, maar moet uitermate zorgvuldig gebeuren. Ondersteuning is daarbij essentieel. Zie onderaan deze bijdrage.

• <<Amendement>> Aanpak alcohol- en drugsgebruik en problematiek; We kunnen geen jaar verloren laten gaan om deze problematiek aan te pakken. Zie onderaan deze bijdrage.

Aandachtspunten voor 2011

Deze week nog werd er een onderzoek gepubliceerd waaruit bleek dat veel Nederlanders erg bezorgd zijn om de sociale samenleving. 84% (!) van de Nederlanders denk dat het sociale gehalte van ons land zich in de verkeerde richting ontwikkeld. Met ‘sociaal gehalte’ wordt daarin met name gedoeld op zaken die mensen met elkaar verbinden. Dit is vergelijkbaar met de uitspraak ‘Met mij gaat het goed, met ons gaat het slecht’, zoals de directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau het maatschappelijk gevoel beschreef. Slechts 14% voelt zich hoopvol over een positieve ontwikkeling in de komende jaren.

Samen met het aanpakken van alcohol- en drugsproblematiek, schuldhulpverlening en –preventie en reintegratie willen wij als ChristenUnie hier het komende jaar en vanaf 2011 nadrukkelijk op inzetten. We hebben hiervoor al een ‘indicator’ ontwikkeld; de ‘Dekkingsgraad Burenkennis’. Dat kan bijvoorbeeld worden opgevat hoeveel contact mensen hebben met de buren uit hun directe omgeving.

Ter afsluiting

Niemand weet waar we precies zitten. Is het daadwerklijk een vacuum, waarin we tijdelijk ‘onze adem in moeten houden’, of is dit de stilte voor de storm? In beide gevallen kunnen we deze periode wat ons betreft ten goede gebruiken.

Paulus schrijft hierover in de brief aan de Romeinen (5:3,4) En dat niet alleen, we prijzen ons zelfs gelukkig onder alle ellende, omdat we weten dat ellende tot volharding leidt, volharding tot betrouwbaarheid, en betrouwbaarheid tot hoop.

De ellende kan voor ons bestaan uit gebeurtenissen in de maatschappij of in de economie. Verminderde betrokkenheid met andere mensen als gevolg van radicale vormen van ‘zelfontplooing’. Volharden kunnen en moeten we in onze visies. Een voorbeeld van onszelf; mensen kunnen alleen met elkaar echt mens zijn. Pas als we daarin volharden, kunnen we een betrouwbare bondgenoot zijn voor de burgers van IJsselstein. Wij zijn er als ChristenUnie van overtuigd dat in IJsselstein meer dan 14% ‘hoopvolle’ mensen zijn. Maar we zijn er ook van overtuigd dat we hierin met elkaar nog veel kunnen verbeteren. Want pas dan doen de omstandigheden er een stuk minder toe.

Ten slotte een persoonlijke noot; in verband met mijn trouwen op 10 december, bij de meesten van u wel bekend, zal ikzelf de decembercyclus overslaan.

Wij wensen de Raad en het college veel wijsheid en Gods zegen toe in het komende jaar.

Uitgesproken op 12 november 2009 door Robert Pape, Fractievoorzitter ChristenUnie IJsselstein

Gekoppelde documenten

	Titel	Bestandsgrootte	MIME-type
	200911 Amendement 24 uurs ondersteuning mantelzorg	23,7 kB	application/pdf
	200911 Amendement Uitvoeren Nota Volksgezondheid	23,6 kB	application/pdf
	200911 Motie Update plan Binnenstad	23,4 kB	application/pdf