Meneer de voorzitter,

De afgelopen zeven jaar mocht ik namens de ChristenUnie als commissielid actief zijn in de commissie samenleving. Sinds maart van dit jaar ben ik verkozen als raadslid.

Ik was voor het eerst politiek actief tijdens de raadsverkiezingen van 2010 als lijsttrekker bij de stadsdeelverkiezing in Amsterdam Nieuw-West, een stadsdeel met net zoveel inwoners als de stad Amersfoort of Zwolle. In 2014 verhuisden we vanuit de grote stad naar het stadje IJsselstein. Hier heb ik me de afgelopen jaren naast mijn werk als adviseur in mogen zetten voor een nieuwe christelijke gemeenschap, Geloof in IJsselstein.

Begin 2015 kwam ik tijdens het lopen met een collectebus voor een noodhulp organisatie langs bij Els Kooij. Hoe we van noodhulp op de plaatselijke politiek kwamen, weet ik niet meer, maar een week later zat ik voor het eerst bij de fractievergadering van de ChristenUnie.

Als leidraad in de politiek houd ik van een uitspraak van een profeet uit het oude testament. Hij roept de inwoners op om te bidden voor de stad en om je in te zetten voor de bloei van de stad. Want de bloei van de stad komt ook aan jezelf ten goede. Ik zet me daarom de komende vier jaar graag in voor de bloei van IJsselstein.

Meneer de voorzitter,

Voor ons ligt een coalitie-akkoord van LDIJ, VVD en CDA die deze partijen op basis van de ruime meerderheid bij de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen in pak hem beet 100 dagen hebben opgesteld.

Allereerst daarom de felicitaties aan deze drie partijen dat het hun gelukt is om er samen uit te komen en felicitaties voor de wethouders die op 23 juni benoemd zijn. Aan mij de uitdaging om in een paar minuten iets zinnigs te zeggen over dit coalitie-akkoord.

De drie coalitie partijen benoemen vier speerpunten:

1. Woningnood aanpakken
2. Zorg goed en betaalbaar
3. Zelfstandig IJsselstein
4. Behoud voorzieningen, gelijkblijvende belastingdruk

Deze coalitie staat open voor initiatieven vanuit raad en samenleving. Die uitgereikte hand pakken we graag beet. En dat is nodig ook. Dit akkoord leest namelijk alsof we gaan autorijden met de handrem erop. Alsof we voor een dubbeltje op de eerste rij willen zitten. De vraag die ik namens de ChristenUnie aan de raad wil stellen is:

Getuigt dit akkoord van voldoende urgentiegevoel voor de grote thema’s die op dit moment spelen?

Wat betreft de Woonvisie is de urgentie helder en wordt deze gedeeld. De ChristenUnie wil dat de coalitie zich nog duidelijker uitspreekt over wat er echt haalbaar is in vier jaar. Hoeveel extra woningen gaan we echt bouwen? In geplande woningen kan immers niemand wonen. Inwoners hebben recht op een duidelijk en eerlijk verhaal!

Deze coalitie wil ook graag bouwen in het Kromme Ijsselgebied. Als het mag, dan wil men gaan bouwen. Gelukkig heeft de raad zelf in de omgevingsvisie vastgesteld wanneer er gebouwd mag worden in het buitengebied. De ChristenUnie houdt de raad aan de vastgesteld omgevingsvisie, waarin staat dat de lintstructuren, blokverkaveling en fruitteelt langs de Kromme IJssel van landschappelijke en cultuurhistorische waarde zijn. Daarnaast zijn de Lekdijk en de uiterwaarden van landschappelijke, infrastructurele en ecologische waarde. Bouwen kan alleen als deze waarden gerespecteerd worden of binnen hetzelfde plan in voldoende mate gecompenseerd.

Wat de ChristenUnie verbaast is dat de nieuwe coalitie geen gehoor lijkt te willen geven aan de oproep in het aangenomen amendement op de omgevingsvisie (november 2021). De raad heeft daar uitgesproken dat we niet alleen het Kromme IJsselgebied moeten onderzoeken, maar ook de alternatieven. Inwoners van IJsselstein hebben recht op een transparant proces waarin eerlijk afwegingen worden gemaakt en onderbouwd.

We moeten niet navel starten vanuit onze eigen postzegel. De woningnood is geen typisch IJsselsteins probleem. Ook omliggende gemeenten maken hun plannen. Zo is heeft Utrecht het voornemen om een complete stadswijk (met 25.000 woningen) te bouwen in Rijnenburg, vlak tegen de noordgrens van IJsselstein.

Genoeg reden om dit mee te wegen en te zorgen dat onze mooie stadje op de rand van stad en platteland zijn unieke karakter behoud.

De urgentie bij het onderwerp mobiliteit heeft de instemming van de ChristenUnie. We gaan volop inzetten op alternatieve vormen van mobiliteit, zoals de fiets en het openbaar vervoer. Dat lijkt ons passend bij deze tijd.

Bij het onderwerp Duurzaamheid lijkt de handrem er volledig op te gaan. En wellicht zetten sommigen in deze coalitie de versnellingsbak liever in de achteruit. Er wordt gezegd dat duurzaamheid belangrijk is, maar daar wordt geen enkel concreet doel aan gekoppeld voor de periode 2022-2026. Sterker nog, alle inzet wordt afhankelijk gemaakt van extra geld uit Den Haag.

Voorzitter, ons gemeentelijk budget komt voor het grootste deel uit Den Haag. En dat moeten we inzetten voor die doelen die de hoogte urgentie hebben. De wereld staat in brand. De energieprijzen stijgen de pan uit. En in IJsselstein gaan we wachten totdat er extra middelen uit Den Haag komen.

Kortzichtig vindt de ChristenUnie. We worden domweg ingehaald door de urgentie van de werkelijkheid.

Natuurlijk kost duurzaamheid heel veel geld en is dat niet zonder extra geld uit Den Haag te regelen, maar als we niet beginnen met inwoners te helpen om hun huizen beter te isoleren, pro-actief, huis voor huis, met een serieuze isolatie-brigade, dan laten we veel IJsselsteiners de komende winters in de kou zitten.

Dan komen we bij het sociaal domein.

De ChristenUnie is blij met de uitgebreide aandacht voor dit onderwerp. Fijn dat er nadrukkelijk aandacht is voor preventie, armoedebestrijding en eenzaamheid. Wat de ChristenUnie betreft is preventie ook het inzetten op gezonde relatie- en gezinsvorming als basis voor een stabiele jeugd.

Meneer de voorzitter,

Ik heb nog twee onderwerpen die urgent zijn wat betreft de ChristenUnie.

Allereerst de participatie.

Participatie is meer dan een proces van inspraak. Het gaat om mee kunnen doen en gehoord worden.

We denken dat de toegang tot informatie van de gemeente en de uitvoeringsorganisaties nog beter kan. Er blijven onnodig mensen langs de kant staan in onze mooie stad omdat ze de taal of de digitaal onvoldoende beheersen bijvoorbeeld. Het zou deze coalitie sieren als ze iets gaat doen met onze suggesties voor het creëren van één loket. 

Naast mee kunnen doen, is er participatie in de zin van inspraak van inwoners in allerlei plannen. Wat ons betreft gaan we zo snel mogelijk aan de slag met de zogenaamde startnotie, zodat de raad vooraf instemt met het participatieproces.

Daarbij is het wat de ChristenUnie wel de vraag wat onze intentie is. Willen we als college en raadsleden het inspraakproces serieus nemen of zien we dit alleen als een procedureel noodzakelijk kwaad?

Tenslotte. De bestuurlijke zelfstandigheid van IJsselstein.

De coalitie lijkt een debat over de Toekomstvisie 2040 en een vervolg om de hoe vraag uit te werken niet nodig te hebben. We blijven zelfstandig en treden terug uit samenwerkingen die onvoldoende meerwaarde hebben. Als ChristenUnie ondersteunen we de wens om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven. Wel zijn we kritisch op de berekenende wijze waarop dit college wil samenwerken in de regio.

De succesvolle voorbeelden van kleine zelfstandige gemeenten zijn gemeenten die ambtelijk en qua uitvoering goed samenwerken met omliggende gemeenten. Wij verwachten van het nieuwe college daarom op korte termijn een transparante evaluatie van alle samenwerkingen waarin IJsselstein deelneemt en welke meerwaarde deze hebben voor onze inwoners en bedrijven. Op basis hiervan kunnen we onze samenwerkingspartners  duidelijkheid geven. Daar hebben zij recht op.

Ik ga afronden.

Een aantal weken geleden klonk in een kerkdienst het lied ‘Amazing grace’.Een oud Engels lied dat zingt over genade die je als mens vrijmaakt.

Het lied sprak me aan. Het liet me zien dat elk mens gezien wil worden.

Dat elk mens bijzondere genade nodig heeft om vrij te kunnen zijn.

Voor sommigen in onze samenleving is dat heel tastbaar doordat ze zich verloren voelen, niet echt mee kunnen doen of aan de kant staan.

En de overheid heeft daar zelf ook negatief aan bijgedragen waardoor sommige mensen nog verder zijn weggedrukt. Wellicht ook in IJsselstein door onze dienst werk & inkomen. In een samenleving waar elk mens telt en mee kan doen, is het belangrijk dat we een overheid hebben die mensen ziet staan. 

Niet dat de overheid alles kan oplossen. En dat hoeft ook niet. Maar daar waar groepen mensen stelselmatig aan de kant komen te staan, voor hun gevoel de klappen moet opvangen van de grote veranderingen in onze maatschappij, moeten we ook een overheid hebben die dat signaleert en reageert met passend beleid.

Dat vraagt iets van onze bestuurscultuur, door inwoners serieus te nemen, en te zorgen voor een uitvoeringscultuur waarin mensen gezien worden.

Ik wens dat zowel het nieuwe college toe als ons als raadsleden.

Voor de bloei van IJsselstein.

Dank u wel.