Geachte voorzitter, college, collega’s en mensen op de tribune,

Vorig jaar hebben we ons schip ‘de IJsselstein’ zeilklaar gemaakt. We hebben het daar toen over gehad in termen van stuurmanskunst (hard of geleidelijk bezuinigen), verantwoordelijkheden (en de spagaat waarin steeds meer mensen zich bevinden tussen het nemen van eigen verantwoordelijkheid en commercieel arbeid), bemanning (inwoners en gezinnen die eigen verantwoordelijkheid kunnen nemen), drenkelingen (mensen die hun hoofd niet meer boven water kunnen houden) en balast (buffers die we weer moeten opbouwen).

Onze tocht voert ons over verre zeeen. Rustige zeeen met goede winden en soms zelfs een kleine tropische baai, maar soms ook langs verraderlijke ijsbergen.

De inhoud van deze algemene beschouwingen is niet zo uitgebreid als die van vorig jaar. De meeste politiek hebben we al in juni gehad, bij het vaststellen van de kadernota. Ik zal nu nog met u stilstaan bij de systematiek van de begroting, de vertaling van de kadernota in de begroting en een vooruitblik op de toekomst.

De systematiek van deze begroting

De afgelopen jaren hebben wij aangegeven dat de begroting beleidsinhoudelijk steeds leesbaarder wordt. Het denken in effecten, prestaties en de relatie daartussen heeft daarin een belangrijke rol. Vorig jaar was de dekking van de benoemde effecten en prestaties ten opzichte van het totale beleid en activiteiten redelijk groot (college gaf toen een schatting van 60%), ondank dat er toen ook nog veel te verbeteren was.

De systematiek is sinds vorig jaar niet significant gewijzigd, alleen de manier van weergeven. Wij waren dan ook bijzonder verbaasd dat een heel groot deel van de concreet benoemde effecten en prestaties die vorig jaar genoemd werden dit jaar niet meer in de begroting terug te te vinden zijn. Onze controlerende taak wordt hiermee bijzonder marginaal. Als raad zien we zogezegd alleen het topje van onze IJsselsteinse ijsberg.

Op onze vragen in hoeverre de effecten en prestaties die in deze begroting genoemd staan het geheel van beleid en activiteiten dat gemeente uitvoert dekken, kon geen antwoord worden gegeven. Maar het college is het met ons eens dat dit volgend jaar verbeterd moet worden. Bij de voorjaarsrapportage komt het college met een suggestie waarover we kunnen discussieren.

De begroting als vertaling van de kadernota

Voor wat betreft de vertaling van de kadernota naar de begroting hebben het college en de ambtenaren een goede wind gevonden. Onze complimenten hiervoor. Hopelijk kunnen we de komende jaren op deze systematiek voortbouwen.

Inhoudelijk hebben we op deze vertaling niet veel aan te merken. De voorstellen die we hebben ingediend zijn in de begroting opgenomen.

• Het ontwikkelen van het kasteelterrein. Hier komen we nog over te spreken. (3.4/3.5)
• Het aanwijzen en onwikkelen van een gebied voor een supermarkt in het lage segment. Hiermee brengen we verbreding we het aanbod van detailhandel in de stad weer een trapje hoger. (5.6)
  
• Allochtone doelgroep proberen daadwerkelijk te laten participeren in het cultuuraanbod, en niet alleen proberen ze het bestaande aanbod te laten consumeren. (9.2)
• De decentralisatie van de jeugdzorg (per 2015) goed voorbereid ingaan door al vroeg in de discussies hierover mee te doen (6.10)
• Het daadwerkelijk aanpakken van overmatig alcohol- en drukgsgebruik, met name onder jongeren. Ook hier hebben we het in de afgelopen clusters al over gehad. (6.4)

daarnaast zijn benieuwd naar de beantwoording over de vragen die al zijn gesteld over het peuterspeelzaalwerk.

Daarnaast is het goed om te zien dat er in IJsselstein dit jaar geen nieuwe grote bezuinigingen nodig zijn. Dit in tegenstelling tot een aantal omliggende gemeenten. Vorig jaar zijn om dit te realiseren een aantal grote keuzes gemaakt waarvan we nu volop in de uitvoering zitten. Tegelijkertijd weten we nog steeds veel niet over de omvang van die andere ijsberg die op ons af komt. Ik heb het dan natuurlijk met name over aankomende decentralisaties vanuit Den Haag. Hopelijk kan de stelpost Keuzes Maken ons op veilige afstand houden. Ook in relatie tot de zorg die ook andere partijen al hebben uitgesproken over de trend van de algemene reserve.

Vooruitblik

Vorig jaar hebben we aangetoond dat sociale verbanden en vertrouwen de cruciale factoren zijn om een samenleving en zelfs de democratie zelf goed te laten functioneren (Robert Putnan, Harvard). Dit is een essentieel onderdeel als de overheid minder vanzelfsprekend taken van de samenleving op zich neemt, of zelfs teruggeeft. Het is nu de taak van de overheid om die sociale verbanden weer te gaan te stimuleren en te faciliteren in plaats van over te nemen, in alle onderdelen van het beleid.

Veel (beleids-)keuzes liggen hiervoor in Den Haag. Maar concreet voor ons betekent dit bijvoorbeeld dat we moeten investeren in mantelzorgers en vrijwilligers. Ook om meer mensen aan te zetten op deze manier actief te worden. Investeren in sociale buurten, waar mensen elkaar kennen en vertrouwen. Ook subsidiebeleid moet primair gericht zijn op die sociale verbanden. Daarnaast zijn sterke, stabiele gezinnen als geen ander in staat verantwoordelijkheid terug te nemen. Investeren in onze jeugd geeft de toekomst.

Dit moeten we als gemeente niet alleen proberen, maar met onze partners in het maatschappelijk middenveld en met de burgers van onze mooie stad.

Wij wensen het college veel wijsheid en Gods zegen toe in het komende jaar.

Uitgesproken op 10 november 2011 door Robert Pape, Fractievoorzitter ChristenUnie IJsselstein

In de tweede termijn hebben we de motie die initieel door de PvdA is ingediend gesteund. Hierin werd opgedragen uiterlijk tot het einde van het lopende schooljaar het peuterspeelzaalwerk te continueren, en hiervoor maximaal het bedrag te gebruiken dat hiervoor in 2011 is overgebleven. Deze motie is uiteindelijk door de coalitiepartijen verworpen. Inhoudelijk hebben we hierover al een aantal zorgen uitgesproken op 26 mei.